Rezistif Dokunmatik Ekran
Resistive touch screen (rezistif dokunmatik ekran), birbirinden ince bir yüzeyle ayrılmış iki iletken noktanın, üzerine dokunulduğu zaman temas etmeleri sonucunda yer bilgisini belirleyen ve cep telefonlarında kullanılan dokunmatik ekran türüdür. En son çıkan dokunmatik ekranlara nazaran daha eski bir teknolojinin ürünüdür, ayrıca cep telefonlarının birçoğunda kullanılan bir sistemdir. Rezistif dokunmatik ekranlarda içi boş bir yüzeyle ayrılmış ve birbirinden ince iki alan bulunur. Bu özel alanların temel maddesi indium tin oxide (ITO) olarak adlandırılan bir yapıdır. Bu madde yüzeyinin direnci 100 ile 500 OHM arasında değişir ve yüzeylerin arası yalıtkan özelliğe sahip küçük noktasal parçalarla ayrılmış durumdadır.
Rezistif dokunmatik ekranın birbirinden ayrılan yüzeyleri, kalem ya da parmak basıncı sonucunda birbirlerine dokunur ve iletim alanı oluştururlar. Bu yapıdaki yüzeyler hem dikey, hem de yatay olarak birbirlerinden ayrı olurlar. Örnek vermek gerekirse; birbirinden ayrı çok sayıda küçük kare madde düşünün. Bu yüzeye dokunduğunuz noktada yalnızca temas ettiğiniz kare, alt yüzeyle temasa geçer ve iletim sağlanır. Bu esnada yüzeyde bulunan her kareyi ayrı ayrı tarayarak, o anki durumu analiz eden bir donanım bulur. Tüm bu inceleme ve tarama işlemleri saniyeler içerisinde birçok kez gerçekleştiği için, dokunma fonksiyonu anında algılanabiliyor. Yüzeyde bulunan bir noktaya temas edildiği zaman, ilgili koordinat telefonun yazılımına aktarılıyor ve sonuç olarak gerekli işlemler gerçekleştiriliyor.
Rezistif dokunmatik ekranın avantajları şunlardır;
- Fiyat grafiği daha iyidir ve daha dayanıklıdır.
- Kapasitif ekrana nazaran daha iyi konum bulma özelliğine sahiptir.
- Parmak ve stylus kalem için birlikte çalışma özelliği vardır.
- Daha hassas bir duyarlılığı vardır.
- Boştayken çok az güç çeker ve bu nedenle cihazların pil ömürlerine etkisi olumludur.
Rezistif dokunmatik ekranın dezavantajları ise şunlardır;
- Çoklu dokunma özelliği yoktur ve aynı anda ekranın iki tarafındaki dokunmayı algılayamaz. Bu işlem için kapasitif ekranla birlikte kullanılması gerekir.
- %75 geçirgenliğe sahiptir, bu nedenle alt tarafta kalan LCD katmanından gelen renklerin ve ışığın iletiminde kayıplar olur.
- Bir müddet kullanıldıktan sonra kalibrasyona gerek duyuluyor, ancak bu işlem stylus kalemle rahatlıkla yapılabiliyor.
Rezistif dokunmatik paneller günümüzde birçok cep telefonu modellerinde kullanılmaktadır. Kapasitif ekranla aralarındaki en önemli fark ise, rezistif dokunmatik ekranlarda çoklu dokunma özelliğinin olmaması ve kalem kullanılamamasıdır. iPhone 4 ekranı, kapasitif ekranın en iyi örneğidir.
Kızılötesi Dokunmatik Ekran
Dokunmatik ekran sistemleri arasında en basit olarak görüneni, kızılötesi dokunmatik ekrandır. Çalışma prensipleri diğer dokunmatik ekran panellerine göre daha basittir; kızılötesi ışık demetleri ekranın bir yerinden diğer yerine aktarılır. Ekranların yan taraflarında bulunan foto algılayıcılar ve kızılötesi LED’ler, devamlı olarak ışık demetinin bütünlüğünü kontrol ederler. Şayet ışık gelmiyorsa sisteme “0”, geliyorsa “1” komutu gönderilir. Bütün eksenlerde aynı işlemler tekrar edilir ve böylece koordinatlar her iki eksende duyargalarla belirlenmiş olur.
Kapasitif Dokunmatik Ekran
Kapasitif dokunmatik panelin çalışma prensibinde, 4 taraftan da gerilim uygulanmakta ve ekranın yüzeyinde elektrostatik bir alan oluşturulmaktadır. Ekran üzerine yük depolama özelliği olan bir iletkenin temas ettirilmesi ile bu elektrostatik alanda meydana gelen değişimi algılayan bir osilatör mevcuttur. Osilatörden elde edilen veriler, işlem birimine aktarılır ve buradan da koordinat verisi haline dönüştürülerek sisteme aktarılır. İlgili sistem, öncelikle yeni nesil cep telefonu modelleri olmak üzere LCD’ler ve pos sistemleri gibi birçok aygıtlarda kullanılır. Kapasitif dokunmatik ekran, rezistif ekrana göre daha hassastır ve bu nedenle daha fazla enerji tüketir. Ayrıca parmakla temas sağlanması gerekir, maliyetleri ise rezistif ekranlara nazaran daha yüksektir.